Μήνις Σεπτεμβρίου

Της Ευθυμίας Γιώσα

Περπατώντας μία από αυτές τις μέρες του Σεπτέμβρη στο Παγκράτι συναντήθηκα με το ακόλουθο σύνθημα, γραμμένο –πού αλλού; – σε κάποιον τοίχο: «Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβάμαι τίποτα. Είμαι άφραγκος… Το νου σας».  Το κατέγραψα στο μυαλό (και στη φωτογραφική) κι όπως το ξανασκεφτόμουν το ταύτιζα όλο και πιο έντονα μ’ εκείνον τον τσεχωφικό μονόλογο, που από μια «βλαβερή» συνήθεια ξεκίνησε και σε μια βλαβερή ζωή κατέληξε. Κι όταν επέστρεψα στο σπίτι μου, βρήκα το κείμενο κι υπογράμμισα νοερά τα επόμενα: «Να τρέξω, να τα παρατήσω όλα και να πάρω των ομματιών μου χωρίς να κοιτάξω πίσω. Πού να πάω; Ούτε με νοιάζει… Αρκεί ν’ απαλλαγώ απ’ αυτή την άθλια, την πρόστυχη και ψεύτικη ζωή που με μασκάρεψε και μ’ έκανε ένα γηραλέο κι αξιοθρήνητο βλάκα, ένα γηραλέο κι αξιοθρήνητο ηλίθιο». Κι αφού τέλειωσα με τη λογοτεχνική ανάγνωση, ξεκίνησα την ειδησεογραφική, αλλά εκείνη δεν μου πήρε πολλή ώρα, γιατί φαίνεται πως αυτός ο Σεπτέμβρης δεν έχει να δώσει πάρα σάπια, ξεραμένα φύλλα.




Αλίμονο, δεν φταίει ο μήνας για το πιθανό τέλμα του καθενός ή για το πιθανό συλλογικό μας. Αυτός, αντιθέτως, συστήνεται τρυγητής, φορέας έμπνευσης για τους απανταχού καλλιτέχνες, επισημαίνων ιστορικά γεγονότα, αγγελτήρια θανάτων και γεννήσεων, ανούσιες παγκόσμιες ημέρες. Όπως ψάχνω, δε, όσα έχουν συμβεί έναν Σεπτέμβρη απ’ τους πολλούς, αναρωτιέμαι ποια άλλη επέτειος θα μπορούσε να χωρέσει στις μέρες του. Μεταξύ των Σεπτεμβριανών της Πόλης και της γέννησης του Θερβάντες, λόγου χάρη. Ή μετά την ανατροπή και τη δολοφονία του Σαλβαδόρ Αλιέντε, πριν από τη γέννηση του Σοστάκοβιτς, την ίδια μέρα και την ίδια ώρα θανάτου του Παστέρ, λίγες στιγμές μετά τη δολοφονία του Φύσσα. Μια σχεδόν παραδοσιακή συσχέτιση του μήνα, δε, με μια κατάσταση μελαγχολίας, ενδεχομένως λόγω της οπώρας που φθίνει και η οποία παραπέμπει στη φθορά, του προσδίδει ένα κλικ νοσταλγικού μυστηρίου παραπάνω.

Αυτός ο Σεπτέμβρης, μέχρι στιγμής, έχει τη μήνυση (!) του Μαρινάκη εναντίον του εισαγγελέα που ζητά την προφυλάκισή του, έχει ξανά τον Μαρινάκη σε συνάντηση με τον Ψυχάρη (για να επιβεβαιωθεί ότι μόνο «βουνό με βουνό δεν σμίγει»), έχει ομιλίες συναγωνισμού ηλιθιότητας στην ΔΕΘ, μια παντελώς αδιάφορη συνεργασία της παντελούς αδιάφορης Δημοκρατικής Συμπαράταξης με το παντελώς αδιάφορο Ποτάμι, τη συνέχιση της εξόντωσης της Συρίας, τη συνέχιση εκμετάλλευσης των προσφύγων εν Ελλάδι, αφού τα χρήματα που προορίζονται γι’ αυτούς δεν φαίνεται να πηγαίνουν σ’ αυτούς, εκτός κι αν φτάνουν κι αυτά ασυνόδευτα, σαν τα ναρκωτικά του NOOR1, έχει μεταδόσεις από την ΕΡΤ της συγκέντρωσης Χρυσαυγιτών στις Θερμοπύλες, έχει και τον Πιτταρά να μιλάει για την Μακρόνησο. Και δεν έχουμε φτάσει καν στο μέσο του μηνός. Του μηνός, της μήνιδος, σαν να συγγενεύουν ακουστικά, δε νομίζετε;

Όταν δεν ελπίζεις τίποτα, δεν φοβάσαι τίποτα κι είσαι και άφραγκος, βρίσκεσαι πιο κοντά στο να, ας το πούμε κομψά, ταράξεις τα νερά. Φλερτάρεις πιο ελεύθερα με την απαλλαγή από αυτή «την άθλια, την πρόστυχη και ψεύτικη ζωή». Είσαι έτοιμος να το παραδεχτείς και να το πεις πως «εγώ ο ίδιος καπνίζω, η γυναίκα μου όμως με πρόσταξε να σας ομιλήσω για τις βλαβερές συνέπειες του καπνού. Έτσι, λοιπόν, δεν έχω τίποτα να σας πω». Διότι αυτό που εκλαμβάνει ως μήνυμα ο αναγνώστης των «Βλαβερών Συνεπειών του Καπνού» του Τσέχωφ είναι ο αργός θάνατος που τελείται όταν δεν υπερασπιζόμαστε τη θέση μας. Εάν η θέση αυτή αποτελεί εν δυνάμει αντίδραση και αντίρρηση, τόσο το καλύτερο. Εδώ που φτάσαμε, είναι παράξενο να μην καταλήγουν σε σύγκρουση οι θέσεις μας. Μη με ρωτήσετε για το ποιους περιλαμβάνει ο α’ πληθυντικός.

Ωστόσο, η απαλλαγή από το πορτρέτο του «γηραλέου κι αξιοθρήνητου βλάκα» παραμένει ευσεβής πόθος. Βέβαια, κάποιοι, κάπως, κάτι κάνουν και ξεφεύγουν από το πλαίσιο. Παίρνουν θάρρος κι οι υπόλοιποι και κάπως, κάτι κάνουν κι εκείνοι. Άλλοι σε μεγαλύτερο βαθμό κι άλλοι σε μικρότερο. Δεν έχω καταλήξει στο αν είναι ή όχι αρκετό. Πάντως το κάτι είναι προτιμότερο από το τίποτα. Και ποιος ξέρει; Ίσως, κάποιος, κάπως με κάτι που θα κάνει να βρει μια αξιομνημόνευτη γωνιά στις τριάντα μέρες του Σεπτέμβρη. Ίσως. Και το ίσως είναι, εν προκειμένω, προτιμότερο από το ποτέ.
http://www.imerodromos.gr/minis/