Μπλόκο στις εισαγωγές λόγω Xylella

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Χριστόφορος Παπαδάκης

Την απαγόρευση της εισαγωγής κάθε φυτού, και ιδιαίτερα ελιάς, από την Ιταλία, για να περιορίσουμε σημαντικά τον κίνδυνο να έρθει και στη χώρα μας το βακτήριο φονιάς της Xylella, ζητάει μέσω της "Ν.Κ." ο γεωπόνος και πρώην ερευνητής Αμπέλου Βαγγέλης Βαρδάκης, εκφράζοντας τη βαθιά ανησυχία του για το γεγονός ότι ως χώρα δεν έχουμε αναπτύξει καμία ουσιαστική πρόληψη απέναντι σε αυτό το πολύ ορατό ενδεχόμενο.



Παράλληλα, μας μιλάει και για τη σημερινή κατάσταση των αμπελιών της Κρήτης μετά τις τελευταίες έντονες βροχοπτώσεις, ζητώντας από τους αμπελουργούς να αποφεύγουν να ψεκάζουν για τον περονόσπορο, αν πρώτα δε δουν την ασθένεια να έχει ξεκινήσει στις καλλιέργειές τους.

«Το βακτήριο Xylella κάνει ό,τι και το σκαθάρι στους φοίνικες. Μόλις εγκατασταθεί στο φυτό, τρώει όλο το εξωτερικό, δηλαδή το ξύλο, και γι' αυτό λέγεται και Xylella. Έπρεπε λοιπόν να απαγορευτεί η εισαγωγή κάθε φυτού, και ιδιαίτερα ελιάς, από την Ιταλία μέχρι εδώ», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Βαρδάκης.


Ανεξέλεγκτες οι εισαγωγές φυτών

Στο μεταξύ, ο Βαγγέλης Βαρδάκης καταγγέλλει ότι στην Ελλάδα έρχεται ανεξέλεγκτα το φυτωριακό υλικό άλλων χωρών, χωρίς να γίνονται έλεγχοι για το ενδεχόμενο ασθενειών, ή δε γίνονται οι έλεγχοι που θα έπρεπε. Και την ίδια ώρα η χώρα μας εισάγει μέχρι και φυτά ελιάς από την Ισπανία, για παράδειγμα, «την ώρα που οι Ισπανοί έχουν φυτέψει κορωνέικες ελιές τουλάχιστον στο 50% της καλλιέργειάς τους. Είδαν ότι η κορωνέικη είναι καλή ελιά και την εισήγαγαν στην Ισπανία. Είναι έγκλημα, λοιπόν, να φέρνουμε εμείς απέξω ποικιλίες ελιάς εδώ»...

Ο γνωστός επιστήμονας τονίζει ότι κανονικά πρέπει κάθε φυτό που θα έρχεται εδώ να συνοδεύεται από ένα χαρτί φυτοπαθολογίας από τη χώρα που έρχεται, εάν η χώρα από την οποία θα εισαχθεί δεν έχει τέτοια δυνατότητα. Πρέπει να έχει έλεγχο, δηλαδή, από υπηρεσία φυτοπροστασίας. Και αυτό είναι υποχρεωτικό, όπως τονίζει, για όλα τα φυτά. Άρα υπάρχει παρανομία ως προς τη διακίνηση φυτωριακού υλικού χωρίς να συνοδεύεται από τα πιστοποιητικά αυτά.

«Το δικό μας κράτος δεν έχει καν ενδιαφερθεί να πει "εδώ πρέπει να κάνουμε αυτό"... Και νομίζω πως σε όλο αυτό είναι υπεύθυνες και οι εδώ υπηρεσίες, οι περιφερειακές, που πρέπει να πουν ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα», προσθέτει ο κ. Βαρδάκης.

Και ο ίδιος δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στην ανάγκη στελέχωσης των ερευνητικών κέντρων της χώρας, με επιστήμονες που να έχουν γνώση του αντικειμένου. «Τώρα εδώ δεν υπάρχει άνθρωπος για να ασχοληθεί με την Xylella», όπως επισημαίνει ο Βαγγέλης Βαρδάκης.


Η Ιταλία πολύ ανώτερή μας...

Σύμφωνα με τον επιστήμονα, αφού η Ιταλία "ηττήθηκε" από την Xylella, μπορούμε εμείς να φανταστούμε τι μπορεί να συμβεί αν το βακτήριο έρθει στη χώρα μας και αρχίζει το καταστροφικό του έργο στα δικά μας ελαιόδεντρα και όχι μόνο. «Φανταστείτε ότι το Ινστιτούτο Αμπέλου το ιδρύσαμε με έναν Ιταλό. Και τώρα αυτός δουλεύει μαζί με εκατό επιστήμονες επιπέδου μεταπτυχιακού κι εδώ δεν υπάρχει ένας»...

Μάλιστα, ο κ. Βαρδάκης προκαλεί τους αρμόδιους να απαντήσουν πού υπάρχει στη χώρα μας φυτωριακό υλικό που να είναι εξυγιασμένο. Κι όμως δεν υπάρχει. «Αλλά δεν επιτρέπεται να δίνουμε άρρωστα φυτά στους παραγωγούς. Δηλαδή είναι έγκλημα, όταν υπάρχουν μέθοδοι μέσω των οποίων μπορούμε να εξυγιάνουμε όλα τα φυτά. Δηλαδή, και άρρωστο να το πάρεις ένα φυτό, το βάζεις μες στο θάλαμο και το εξυγιαίνεις. Χρειάζεσαι βέβαια 50, 60, 100 μέρες»...


Στα αμπέλια μας

Σε ό,τι αφορά την κατάσταση των αμπελιών μας, ο πρώην ερευνητής Αμπέλου καταγγέλλει ότι έρχονται στο νησί μας διαρκώς μη υγιή φυτά αμπελιού, που μεταφέρουν ιώσεις, όπως είναι η βοθρίωση του ξύλου. «Εδώ μάλιστα υπάρχει το εξής κακό: Σε μια άλλη χώρα, παραδείγματος χάρη στην Ιταλία ή την Ισπανία, μπορεί ο ιός αυτός να μην κάνει κακό, και εδώ να κάνει θραύση, ίσως λόγω διαφοράς θερμοκρασίας. Και εγώ έχω δει στο Βενεράτο αμπέλι με βοθρίωση του ξύλου, που, ενώ είναι μόλις τεσσάρων χρόνων, καταστρέφεται ολοσχερώς»...


Όχι ψεκασμούς

Στο ερώτημά μας αν θα πρέπει οι παραγωγοί στην παρούσα φάση να ψεκάσουν για τον περονόσπορο, ο Βαγγέλης Βαρδάκης είναι κατηγορηματικά αρνητικός. «Ο καιρός είναι ευνοϊκός. Ο περονόσπορος αναπτύσσεται μέχρι 28 βαθμούς θερμοκρασία. Πάνω από 28 βαθμούς δεν αναπτύσσεται. Αλλά για να υπάρξει έτος περονοσπόρου, πρέπει να βρέξει το χειμώνα πολύ, να ποτιστούν τα σπόρια του περονοσπόρου πάρα πολύ και να είναι ώριμα τώρα για να αναπτυχθούν. Εγώ πιστεύω ότι τα νερά του χειμώνα δεν επέδρασαν ώστε να ποτιστούν τα σπόρια τόσο πολύ για να υπάρχει μια επιδημία. Πιστεύω δηλαδή ότι ο περονόσπορος μπορεί να εμφανιστεί σε κάποιες υγρές περιοχές, αλλά δε θα έχουμε χρονιά περονοσπόρου»...


Στη Βουλή: Παρέμβαση από τον Λ. Αυγενάκη

Την ίδια ώρα, με ερώτησή του φέρνει στη Βουλή το θέμα της Xylella ο βουλευτής Ηρακλείου της Ν.Δ. και γραμματέας του κόμματος Λευτέρης Αυγενάκης.

Στην ερώτηση αναφέρεται ότι «το βακτήριο Xylella fastidiosa, που θεωρείται ως ένα από τα χειρότερα φυτοπαθογόνα του κόσμου, κατέστρεψε δύο εκατομμύρια στρέμματα ελαιόδεντρων στην Ιταλία, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανησυχεί για ενδεχόμενη εξάπλωση σε άλλες ελαιοπαραγωγές χώρες, όπως και η Ελλάδα. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων έχει προειδοποιήσει για "μείζονες επιπτώσεις", αν ο παθογόνος μικροοργανισμός εξαπλωθεί σε άλλες χώρες της Ε.Ε., κάτι που θεωρείται πολύ πιθανό.

Το βακτήριο δεν έχει εμφανιστεί στην Ελλάδα, αλλά οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι είμαστε εντελώς απροστάτευτοι, μια και η χώρα μας έχει αποδυναμωθεί στον τομέα της γεωργικής έρευνας, το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας είναι υποστελεχωμένο και οι φυτοϋγειονομικοί έλεγχοι που διεξάγονται είναι υποτυπώδεις ως ανύπαρκτοι.

Δεδομένης της σοβαρότητας του θέματος, είναι επιτακτική ανάγκη να ενημερωθούν οι ελαιοπαραγωγοί, να ελεγχθούν οι ελαιώνες από γεωπόνους για πιθανή μόλυνση και να επιταθούν οι έλεγχοι των εισαγωγών».

Με την κοινοβουλευτική παρέμβαση τίθενται τα ακόλουθα ερωτήματα:

«Έχετε κάποιο σχεδιασμό για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του δυνητικά μεγάλου αυτού προβλήματος για την ελαιοκομία της χώρας; Διεξάγονται προληπτικοί έλεγχοι στις εισαγωγές και στους ελαιώνες; Υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές, τα εργαστήρια και το επιστημονικό προσωπικό για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της ασθένειας;».