Ηλεκτρισμός εναντίον καλοριφέρ...- Χρήσιμες συμβουλές για την εξοικονόμηση ενέργειας

Ο Μηχανολόγος - Καθηγητής Δημήτρης Χρηστάκης

 

 ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Χριστόφορος Παπαδάκης

Θέρμανση, υγρομόνωση, θερμομόνωση, κατανάλωση του ρεύματος σε συνδυασμό με “πράσινη” ενέργεια, αν πρόκειται για υφιστάμενα κτήρια, αλλά και σωστή γεωγραφική θέση των σπιτιών που πρόκειται να κατασκευάσουμε, με την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει μέριμνα από τη στιγμή της επιλογής του οικοπέδου μέχρι και... την τοποθέτηση του τελευταίου κεραμιδιού: Αυτά είναι μεταξύ των θεμάτων που αναλύει στη “Νέα Κρήτη” ο γνωστός επιστήμονας Δημήτρης Χρηστάκης. Ο μηχανολόγος και υπεύθυνος του Εργαστηρίου Αιολικής Ενέργειας του ΤΕΙ Κρήτης δίνει απαντήσεις σε ερωτήματα που του θέτει η εφημερίδα μας, επισημαίνοντας ότι το κρύο μπορεί να αντιμετωπιστεί με το λιγότερο δυνατό κόστος, αν πάψουμε ως πολίτες να προτιμούμε την εύκολη αλλά πανάκριβη λύση του πετρελαίου θέρμανσης και στραφούμε σε συνδυασμό λύσεων, που σχετίζονται τόσο με το καύσιμο όσο και με την κτηριακή θωράκιση του σπιτιού μας.


«Αν ένα κτήριο δεν έχει την κατάλληλη θερμομόνωση, θα έχει απώλειες. Αυτός είναι ένας νόμος που δεν μπορεί κανείς να τον καταργήσει», ξεκαθαρίζει ο Δημήτρης Χρηστάκης. Σε ό,τι αφορά τις συνθήκες που σχετίζονται με την καθημερινότητά μας στην Κρήτη, όπου φέτος έχουμε έναν χειμώνα που σαφώς και δεν είναι από τους συνηθισμένους για το νησί μας, ο ίδιος αναφέρει: «Όπως σας είχα ξαναπεί όταν ξεκίνησε η φετινή χειμερινή περίοδος, μιλώντας πάντα για την Κρήτη, συμφέρει καλύτερα να εγκαταστήσουμε μια τεχνολογία κλιματισμού που να στηρίζεται στον ηλεκτρισμό, παρά στο πετρέλαιο».
Και εξηγεί την άποψή του αυτή λέγοντας πως «στην Κρήτη έχουμε ανάγκη και από θέρμανση και από κλιματισμό. Οπότε, αν εγκαταστήσουμε μονάδες που καίνε πετρέλαιο για τη θέρμανση, θα αντιμετωπίσουμε τις ανάγκες θέρμανσης για το χειμώνα, ενώ αν εγκαταστήσουμε κάποιες αντλίες θερμότητας, μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες και στον κλιματισμό και στη θέρμανση».

Η σύγκριση κόστους

«Βέβαια, θα πει ίσως κάποιος συνάδελφος ή μη ότι το πετρέλαιο είναι λίγο φτηνότερο σε σχέση με την ηλεκτρική ενέργεια. Εάν όμως καθίσουμε και βάλουμε κάτω τα νούμερα, να συνυπολογίσουμε και τις αποσβέσεις, να συνυπολογίσουμε και το γεγονός ότι πάνω στο ηλεκτρικό ρεύμα θα βάλουμε και τα πάγια ή δε θα τα βάλουμε, θα δούμε ότι, αν βάλουμε τα πάγια, τότε το ρεύμα είναι ακριβότερο. Αλλά τα πάγια θα τα πληρώσουμε ούτως ή άλλως, οπότε είναι άδικο να βάλουμε όλη την τιμή στην εκτίμησή μας», λέει στην εφημερίδα μας ο Δημήτρης Χρηστάκης. Και προσθέτει: «Άρα, το να επενδύσει κάποιος στον κλιματισμό βάζοντας κάποιες αντλίες θερμότητας και με την προοπτική ότι οι αντλίες θερμότητας αυτές μπορούν να λειτουργούν με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, είναι κάτι που θα του αποφέρει κέρδος»...
Αυτή η σύνδεση με ΑΠΕ μπορεί να γίνεται μέσω του δικτύου της ΔΕΗ, με συνέπεια την ανάλογη μείωση στο λογαριασμό του ρεύματος. «Αλλά το θέμα είναι κυρίως πολιτικό, επειδή το να χάνουμε συνάλλαγμα με την αγορά πετρελαίου είναι μια πληγή για την εθνική οικονομία που δεν μπορούμε να επουλώσουμε με άλλο τρόπο. Άρα λοιπόν, αν θέλουμε να χτίσουμε μια οικονομία η οποία θα είναι ανεξάρτητη, δε θα πατρονάρεται από τους οποιουσδήποτε ξένους οι οποίοι θέλουν να ελέγχουν την οικονομία τη δική μας, θα πρέπει να στηριχτούμε στους δικούς μας, φυσικούς πόρους», όπως χαρακτηριστικά μας λέει ο υπεύθυνος του Εργαστηρίου Αιολικής Ενέργειας του ΤΕΙ Δημήτρης Χρηστάκης.
Αλλά, πέρα από τις αντλίες θερμότητας, υπάρχει και η βιομάζα, τα καυσόξυλα, ακόμη και τα σκουπίδια. «Υπάρχουν χώρες οι οποίες αγοράζουν σκουπίδια από άλλες χώρες, επειδή από τα σκουπίδια παράγουν καύσιμα», σύμφωνα με τον κ. Χρηστάκη. «Τα γεωργικά απόβλητα μπορούν να γίνουν βιομάζα, μπορούν να γίνουν καύσιμο για πάρα πολλές χρήσεις. Η Κρήτη έχει τεράστιες ενεργειακές δυνατότητες. Και έχει και τεράστιες δυνατότητες τεχνολογικές», προσθέτει.
Και για όλους αυτούς τους λόγους, ο κ. Χρηστάκης χαρακτηρίζει ως «εγκληματική την επιλογή που γίνεται για την καύση πετρελαίου σε ένα νησί όπως την Κρήτη».

Υπάρχει και η γεωθερμία

Μπορούμε όμως να εγκαταστήσουμε σε ένα υφιστάμενο σπίτι, που δεν το είχαμε προβλέψει, αντλίες θερμότητας που θα ζεσταίνουν το σπίτι με τη θερμοκρασία μέσα από τη γη; Πώς μπορεί να γίνει αυτό; «Το πιο σωστό είναι να υπάρχει πρόβλεψη από την κατασκευή του σπιτιού. Εκτός και αν υπάρχει ένας μεγάλος κήπος, όπου και μπορούμε να θάψουμε σωληνώσεις για να εκμεταλλευτούμε τη γεωθερμία. Βέβαια θα χρειαστούμε και το ρεύμα για να δουλέψει το σύστημα, αλλά μιλάμε για μια ελάχιστη κατανάλωση ρεύματος από κάποιους μικροκυκλοφορητές που απαιτούνται», όπως μας απαντά ο κ. Χρηστάκης.
«Αυτό που εκμεταλλευόμαστε», όπως εξηγεί ο ίδιος, «είναι ότι στο έδαφος υπάρχει μια σταθερή θερμοκρασία όλο το χρόνο. Στα δύο μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης, εδώ στην Κρήτη, η θερμοκρασία του εδάφους είναι γύρω στους 14 βαθμούς. Υπάρχουν συνάδελφοι και απόφοιτοι δικοί μας που μπορούν να υποστηρίξουν τέτοιες μελέτες και να δημιουργηθεί η κατάλληλη κτηριακή υποδομή. Αλλά χρειάζεται ένα θεσμικό πλαίσιο που δεν υπάρχει σήμερα, και κάποιος που θα το κάνει δε θα μπορέσει να ενοικιάσει ή να πουλήσει το σπίτι αυτό. Μπορεί να το κάνει, όμως, για τις δικές του ανάγκες».
Στο ερώτημά μας αν στη φθηνότερη από το πετρέλαιο λύση της ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσαμε να συμπεριλαμβάνουμε και τις ηλεκτρικές σόμπες, ο Δημήτρης Χρηστάκης απαντά ότι, επειδή από την ηλεκτρική σόμπα αναπτύσσονται πολύ υψηλές θερμοκρασίες και λειώνουν στην ατμόσφαιρα τα σωματίδια που στη συνέχεια τα εισπνέουμε, είναι καλύτερα να χρησιμοποιούμε φορητά σώματα καλοριφέρ. Έτσι με μικρότερη θερμοκρασία, αλλά σταθερή στο χώρο, δεν έχουμε αυτό τον κίνδυνο στο αναπνευστικό μας σύστημα.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

Στο χτίσιμο αλλά και μετά

Καλύτερα στο χτίσιμο, αλλά μπορούμε και εκ των υστέρων, όπως εξηγεί ο καθηγητής του ΤΕΙ, να κάνουμε παρεμβάσεις βάζοντας υλικά που θα θωρακίσουν ενεργειακά το σπίτι μας. Αν μάλιστα γίνει από το χτίσιμο της οικοδομής, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε άχυρα και πηλό, κάτι που αποτελεί μια παλιά και δοκιμασμένη τεχνολογία. Αλλά και στο ήδη χτισμένο σπίτι υπάρχουν υλικά για να δημιουργήσουμε γύρω από το σπίτι μόνωση που θα το θωρακίσει, όπως να το “ντύσουμε” με ειδικό μονωτικό υλικό, να ξανασοβαντιστεί και να βαφτεί.
Υπάρχουν και τα υπόσκαφα σπίτια... «Σπίτια που ένα μεγάλο μέρος τους είναι μέσα σε λόφους που έχουν σκαφτεί για το σκοπό αυτό και εκμεταλλεύεσαι τη γεωθερμία με τη σταθερή θερμοκρασία όλο το χρόνο. Φτάνει να υπάρχει λίγο φαντασία και θάρρος, και να υπάρχουν και μηχανικοί που να έχουν το θάρρος να προτείνουν τέτοιες λύσεις».
Και καταλήγει λέγοντας: «Εάν οι ιδέες του Ιπποδάμου, του αρχαίου πολεοδόμου, είχαν περάσει μέσα στη νομοθεσία και ήταν υποχρεωτικές για τη χωροθέτηση του σπιτιού, έτσι ώστε να υπάρχει μεγάλη μεσημβρία, δηλαδή να μπορεί να μπαίνει ο ήλιος το χειμώνα μέσα και να μην μπαίνει το καλοκαίρι, κάτι που γίνεται αν ο άξονας του σπιτιού είναι Ανατολή-Δύση, τότε οι συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων θα ήταν πολύ καλύτερες»...
(Από το σημερινό φύλλο της εφημερίδας "Ν.Κρήτη")