Ανίατα μέχρι και θανατηφόρα νοσήματα στον άνθρωπο, ιδιαίτερα στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, μπορούν να προκαλέσουν δυνητικά οι μηχανισμοί βιοχημικών μεταβολών, γονιδιακών μεταλλάξεων και οξειδωτικού stress, μετά από αθροιστική ή επαναλαμβανόμενη έκθεση σε υπολειμματικές δόσεις οργανοφωσφορικών και πυρεθρινών, που είναι το αποτέλεσμα της αλόγιστης χρήσης των εντομοκτόνων!
Η εξαιρετικά σοβαρή αυτή επισήμανση προέκυψε μέσα από το 16ο Πανελλήνιο Εντομολογικό Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη στο Ηράκλειο.
Συγκεκριμένα, για το θέμα της αλόγιστης χρήσης εντομοκτόνων και των προβλημάτων υγείας του ανθρώπου από την έκθεση του οργανισμού του σε οργανοφωσφορικές ουσίες και πυρεθρίνες μίλησαν με συγκλονιστικά στοιχεία επιστήμονες που τοποθετήθηκαν αποκλειστικά γύρω από τα ζητήματα της δημόσιας υγείας.
Ο παιδοχειρουργός, εκπρόσωπος του Ιατρικού Συλλόγου Ηρακλείου για θέματα περιβαλλοντικής υγείας Δημήτρης Πετράκης, όπως και ο νευρολόγος Γιώργος Σπανάκης, ο Μανόλης Τζατζαράκης και ο Αριστείδης Τσατσάκης από το Εργαστήριο Τοξικολογίας και Εγκληματολογικής Χημείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης κατέθεσαν στοιχεία που σοκάρουν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, οι λιπόφιλες οργανοφωσφορικές ουσίες και οι πυρεθρίνες, όπως και άλλα εντομοκτόνα που μιμούνται την αυξητική ορμόνη ή αναστέλλουν τη βιοσύνθεση πρωτεϊνών ή λιπαρών οξέων, έχουν στόχο την καταπολέμηση των εντόμων με μηχανισμούς αναστολής ενζύμων. Η ενζυματική αναστολή επηρεάζει τη φυσιολογική λειτουργία του κυττάρου και εκτός της εξόντωσης των εντόμων ή της ανάπτυξης αντοχής μπορεί να προκαλέσει σε επαγγελματίες εφαρμοστές ή στον εκτεθειμένο γενικό πληθυσμό ποικίλα προβλήματα υγείας μετά από χρόνια συστηματική έκθεση.
Επίσης, μέσα από τις μελέτες και τις έρευνες που παρουσίασαν οι εν λόγω επιστήμονες περιγράφονται οι μηχανισμοί βιοχημικών μεταβολών, γονιδιακών μεταλλάξεων και οξειδωτικού stress μετά από αθροιστική ή επαναλαμβανόμενη έκθεση σε υπολειμματικές δόσεις οργανοφωσφορικών και πυρεθρινών που δυνητικά μπορούν να προκαλέσουν ανίατα μέχρι και θανατηφόρα νοσήματα, ιδιαίτερα στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού.
Στο μεταξύ έχει γίνει αίτημα προς τους αρμόδιους για τη διεξαγωγή επιδημιολογικής μελέτης στο συγκεκριμένο αμπελοχώρι του νομού Ηρακλείου. Ακόμα δεν έχει δοθεί μία επίσημη απάντηση γύρω από αυτό το αίτημα.
Οι προτάσεις
Η εν λόγω ενότητα του εντομολογικού συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο έκλεισε με προτάσεις, ανάμεσα στις οποίες είναι:
- Να σταθεροποιηθούν διεθνώς αξιόπιστα κριτήρια ποιοτικού και ποσοτικού προσδιορισμού κινδύνου, να ολοκληρώνονται όλες οι απαιτούμενες διαδικασίες πιστοποίησης και ταξινόμησης των παρασκευασμάτων, χωρίς να αδειοδοτείται η κυκλοφορία τους όταν υπάρχουν ενστάσεις, προβληματισμοί, άγνοια τρόπου δράσης, υπολειμματικότητας τοξικότητας μεταβολιτών κ.ά.
- Σταθερή συνεργασία του ΥΠΑΑΤ με εθνικούς, ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς για καθιέρωση σταθερών κριτηρίων ταξινόμησης των φυτοφαρμάκων με βάση τις αποφάσεις επιστημονικών οργάνων (π.χ. της σύμβασης Rotterdam) και τους φυσικούς, υγειονομικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους.
- Να είναι προσβάσιμα στο κοινό όλα τα στοιχεία του σχετικού φακέλου κάθε παρασκευάσματος, χωρίς απόρρητα και εμπιστευτικά στοιχεία.
- Συμμετοχή εμπειρογνωμόνων υγείας και περιβάλλοντος σε όλες τις φάσεις διαχείρισης των φυτοφαρμάκων (ταξινόμηση, διακίνηση, αποθήκευση, χρήση, καταστροφή, νομοθεσία, αποφάσεις).
- Αποστάσεις ψεκασμών σε περιοχές με βάση τα αποτελέσματα της παγκόσμιας έρευνας, το επίπεδο εκπαίδευσης, πιστοποίησης και εμπειρίας των καλλιεργητών και τα συμπεράσματα μελετών για την ανίχνευση και συγκέντρωση φυτοφαρμάκων και όχι μόνο από τις διαφημιζόμενες προδιαγραφές των ακροφύσιων μειωμένης διασποράς.
- Οι περισσότερες πληροφορίες για παρενέργειες των φυτοφαρμάκων να προκαλούν την τροποποίηση της νομοθεσίας, της σήμανσης, ταξινόμησης των φυτοφαρμάκων.
- Ενημέρωση με βάση την ορθή εφαρμογή των μέτρων της ολοκληρωμένης καλλιέργειας.
- Ημερίδες ενημέρωσης για τις επιπτώσεις στην υγεία της μακροχρόνιας έκθεσης στα φυτοφάρμακα σε Ηράκλειο και πανελλαδικά, με συμμετοχή αρμόδιων από κρατικούς (ΥΠΑΑΤ, Περιφέρεια, ΔΑΟΚ, ΜΦΙ, ΕΘΙΑΓΕ, ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ), αγροτικούς φορείς, πανεπιστήμια, εκπαιδευτικά ιδρύματα.
- Εθνικό κέντρο διαχείρισης δηλητηριάσεων και αξιολόγησης χρόνιας έκθεσης στα φυτοφάρμακα.
Στην Κρήτη ραντίζουν δίπλα σε σπίτια
Ιδιαίτερη αναφορά έκαναν στην Κρήτη, όπου, όπως τόνισαν, με τις πολλές και ποικίλες καλλιέργειες γίνεται εφαρμογή μεγάλων ποσοτήτων εντομοκτόνων ακόμα και σε περιοχές που γειτνιάζουν σε μόνιμες κατοικίες.
Έχοντας τα δεδομένα της διεθνούς βιβλιογραφίας, την καταγραφή των χρόνιων παθήσεων σε άτομα που κατοικούν μόνιμα σε αγροτική περιοχή, χωρίς να είναι αγρότες ή χρήστες εντομοκτόνων, τα εργαστηριακά ευρήματα βιοπαρακολούθησης της έκθεσης και εκτιμώντας συμπεράσματα προσφάτων και τρεχουσών ανάλογων επιδημιολογικών μελετών, γίνεται συσχέτιση έκθεσης σε εντομοκτόνα και εκδήλωσης χρόνιων παθήσεων με επιγενετικές επιπτώσεις.
Συμπερασματικά, γίνεται σαφές ότι υπάρχει αξιόπιστος τρόπος καταγραφής της έκθεσης στα εντομοκτόνα. Τεκμηριώνεται η αιτιολογική σχέση παθήσεων και έκθεσης σε αυτά. Είναι αναγκαία η λήψη μέτρων ενημέρωσης του κοινού, τήρησης της ισχύουσας νομοθεσίας, μείωσης της έκθεσης και της χρήσης των εντομοκτόνων. Η συμμετοχή εμπειρογνωμόνων υγείας και περιβάλλοντος στον τρόπο εφαρμογής και διάθεσης των φυτοπροστατευτικών ουσιών κρίνεται βασικός παράγοντας αντιμετώπισης ενός τοπικού προβλήματος πανελλήνιου ενδιαφέροντος με παγκόσμιες διαστάσεις.
Οι ομιλητές αναφέρθηκαν, εξάλλου, στο παράδειγμα μικρού χωριού στην Κρήτη με πολλά στρέμματα εντατικής χημικής καλλιέργειας εντός οικισμού. Και τόνισαν ότι υπάρχουν αρκετά και σοβαρά κρούσματα ασθενειών στους κατοίκους, χωρίς οι ίδιοι να κάνουν χρήση φυτοφαρμάκων, αλλά δέχονται επιδράσεις από τις γύρω αμπελοκαλλιέργειες.
Πρόκειται, συγκεκριμένα, για οπτικές νευρίτιδες, καρκίνο μαστού-θυρεοειδούς-παχέος εντέρου, γεννητικών οργάνων, λέμφωμα, όγκος μεσοθωρακίου, αυτοάνοσες θυρεοειδοπάθειες, χρόνια φλεγμονώδη νόσο εντέρου, ρευματοειδή αρθρίτιδα, σακχαρώδη διαβήτη, περιφερικές πολυνευροπάθειες, υπέρταση, αποβολές εγκύων, ανοϊκές νευροεκφυλιστικές παθήσεις, κατάθλιψη θυρεοειδίτιδες σε παιδιά 10 ετών, με οικογένειες που νοσούν όλα τα μέλη τους, ενώ έχουν εμφανιστεί θυρεοειδοπάθειες ακόμα και σε κατοικίδια ζώα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου