Χαριστική βολή για το παραδοσιακό μας προιόν... "Αποστάγματα" από τα Βαλκάνια βαφτίζονται Κρητικά και πνίγουν την αγορά Αμφιβόλου ποιότητας και πάμφηνη η "ρακή" με μεγάλα κέρδη για τους επιτήδειους

ΕΡΕΥΝΑ: ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ

Σε εκατοντάδες ουζερί της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και άλλων πόλεων, οι καταναλωτές πίνουν "ρακή Κρήτης" που έχει αποσταχθεί στα... Σκόπια, τη Βουλγαρία ή σε άλλες βαλκανικές χώρες. Ο "ποταμός" της αμφιβόλου ποιότητας τσικουδιάς "πνίγει" κυρίως το παραδοσιακό προϊόν της Κρήτης, αλλά και το τσίπουρο Τυρνάβου.

Τα εκατομμύρια λίτρα που μπήκαν φέτος στη χώρα μας δεν ξενίζουν πλέον κανένα μετά το ανάλογο φαινόμενο στο κατεξοχήν επώνυμο κρητικό προϊόν, το ελαιόλαδο. Η εισαγόμενη ρακή όμως δίνει τη χαριστική βολή και σ' αυτό το προϊόν, που επίσης έχει ταυτιστεί με την Κρήτη, σε μια χρονιά με πολλά προβλήματα σε βάρος των καζανάρηδων και των παραγωγών.

Πάνω από 30 εκατομμύρια λίτρα μπήκαν από τρίτες χώρες μόνο πέρυσι στην Ελλάδα, για να βαφτιστούν και να διακινηθούν σαν κρητική τσικουδιά, με το κράτος απλά να αναγνωρίζει την ύπαρξη του φαινομένου, αλλά να μην κάνει τίποτα προκειμένου να το ελέγξει. Κι όμως, την ίδια ώρα ο κρατικός μηχανισμός εξαντλεί όλη του την αυστηρότητα σε γραφειοκρατικές διαδικασίες, αφήνοντας ουσιαστικά στο απυρόβλητο όλους εκείνους που εκμεταλλεύονται την έλλειψη ελέγχων, κάνοντας χρυσές δουλειές μέσα από τη λαθροεισαγωγή και τη νοθεία της ρακής!

«Τα παράνομα βαφτίσια της ρακής έχουν ενταθεί φέτος», τονίζει στη "Νέα Κρήτη" ο πρόεδρος των καζανάρηδων του νομού Ηρακλείου Στάθης Φραγκιαδάκης, αναφερόμενος στην τεράστια ποσότητα των 30 εκατομμυρίων λίτρων ρακής αμφιβόλου ποιότητας, που μόνο μέσα στην περυσινή χρονιά μπήκαν στην Ελλάδα και πουλήθηκαν, αφού πρώτα βαφτίστηκαν σαν "κρητική ρακή", στους ανυποψίαστους καταναλωτές της υπόλοιπης Ελλάδας.

«Πέρυσι, που επικαλεστήκαμε τα στοιχεία αυτά στην αρμόδια επιτροπή, το Γενικό Χημείο του Κράτους μας απάντησε ότι αδυνατεί να κάνει τους ελέγχους για την πάταξη του φαινομένου. Εγώ πιστεύω ότι η λαθροεισαγωγή συνεχίζεται που, σε συνδυασμό και με κάποιες ποσότητες που λαθροαποστάζονται αλλά από άμβυκες παράνομους, συμπληρώνει το "παζλ"», όπως καταγγέλλει ο πρόεδρος των αποσταγματοποιών τσικουδιάς.

«Κι εδώ έχουμε το εξής παράδοξο: Τα τελευταία χρόνια, πιο εντατικά από πριν, ζητάμε από το υπουργείο Οικονομικών να μας επιτρέψει να αλλάξουμε τους συσχετισμούς της υγρασίας για να βγάζουμε περισσότερη τσικουδιά σε κάθε καζανιά, να πληρώνουμε τους φόρους μας (Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, ΦΠΑ, Φόρος Εισοδήματος Αμπελουργού και Φόρος Πωλητή) και να υπάρχει ταυτοποίηση της ρακής κ.λπ., και όμως δεν υπάρχει καμία ανταπόκριση από τους εκάστοτε κυβερνώντες».

Την ίδια ώρα, τα στοιχεία των εισαγωγών ρακής από τρίτες χώρες, που έχουν δοθεί και επίσημα από τους κρατικούς φορείς, είναι συγκλονιστικά. Να υπενθυμίσουμε ότι οι εισαγωγές 30 εκατομμυρίων λίτρων ρακής μόνο μέσα στο 2013 είχαν γίνει από Βουλγαρία, Αλβανία, Σκόπια και άλλες βαλκανικές χώρες, που μπήκαν ανεξέλεγκτα στη χώρα μας και μάλλον καταναλώθηκαν με την ταμπέλα της "κρητικής τσικουδιάς", με συνέπεια την αισχροκέρδεια, τη φοροδιαφυγή, αλλά και την απειλή για τη δημόσια υγεία!

Παράνομη αποσταγματοποίηση

Τα στοιχεία αυτά ουδέποτε διαψεύστηκαν. Και φαίνεται πως το έγκλημα αυτό συνεχίζεται και φέτος. Μάλιστα, υπάρχει και η φήμη ότι μέσα στο καλοκαίρι φέτος κάποιοι επιτήδειοι παρήγαγαν με τη χρήση ζάχαρης μεγάλη ποσότητα ρακής, που τη διοχέτευσαν στην αγορά της Αθήνας, πιθανότατα σε νυχτερινά μαγαζιά. Πού έγινε η παράνομη αποσταγματοποίηση; Στο νομό Ηρακλείου, και η ρακή αυτή πουλήθηκε μόλις στο 1,20 ευρώ το λίτρο στην Αθήνα, κάνοντας τεράστια ζημιά στην κρητική τσικουδιά, σε συνδυασμό με τις παράνομες εισαγωγές.

«Αυτά τα ακούμε κι εμείς», λέει ο Στάθης Φραγκιαδάκης. «Δεν έχουμε στοιχεία για να τα επιβεβαιώσουμε, αλλά ακούγονται και μπορεί και να συμβαίνουν αφού δε γίνονται οι έλεγχοι που πρέπει για να μην υπάρχουν τέτοιες φήμες που κάνουν κακό στην τσικουδιά της Κρήτης. Εξάλλου, όλοι θυμόμαστε τις αποκαλύψεις του ΣΔΟΕ και του Τελωνείου, ότι υπήρξαν περιπτώσεις εντοπισμού παράνομων καζανιών, όπου η παραγωγή ρακής γινόταν με τη χρήση οποιασδήποτε άλλης ουσίας, εκτός από σταφύλια»!

«Να ταυτοποιηθεί»

«Να ταυτοποιηθεί η τσικουδιά και να διακινείται με το όνομα του παραγωγού, αφού πρώτα μειωθεί και η φορολογία της», λέει από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών Κρήτης Πρίαμος Ιερωνυμάκης. «Μόνο έτσι θα σταματήσουμε το κυνήγι των μαγισσών», προσθέτει.

«Ο καθένας κατευθείαν θα κοιτάξει να βγάλει και την καλύτερη ποιότητα. Και δεν ξέρω τι σκοπιμότητες υπάρχουν από το υπουργείο Οικονομικών και δεν το κάνουν τόσα χρόνια. Το προϊόν αυτό είναι εθνικό προϊόν για την Κρήτη και για το λόγο αυτό δεν πρέπει να πάθουμε ό,τι πάθαμε με τη σταφίδα. Αλλά με το να ταυτοποιηθεί η τσικουδιά, θα έχει τη δυνατότητα έτσι και ο καταναλωτής να γνωρίζει ποιος είναι ο παραγωγός του προϊόντος. Έτσι θα αναπτυχθεί ένας ωραίος ανταγωνισμός από τους παραγωγούς να βγάζουν καλή ποιότητα. Άσε δε που έτσι θα εκλείψει και το φαινόμενο της λειτουργίας παράνομων καζανιών, αφού η ρακή θα διακινείται μόνο επώνυμα και άρα δε θα υπάρχει σε όλους αυτούς πεδίο δράσης».

ΜΕΣΩ ΣΙΚΕΛΙΑΣ

«Μας εξοντώνουν»

«Εμάς τους νόμιμους μόνο ελέγχουν και γενικά με τα μέτρα που παίρνουν σε βάρος της κρητικής ρακής μάς εξοντώνουν», τονίζει από την πλευρά του ο αποσταγματοποιός τσικουδιάς Γιάννης Κασσωτάκης.

«Εγώ φέτος δεν έχω συγκεκριμένες πληροφορίες. Αλλά γνωρίζω ότι πριν από λίγα χρόνια είχα δεχτεί καταγγελίες ότι έρχονταν από Τουρκία και Βουλγαρία μεγάλες ποσότητες ρακής και κρασιών. 

Περνούσαν από τη μαφία της Σικελίας και έμπαιναν από τη Νεμέα στην Ελλάδα, έχοντας πλέον "βαφτιστεί" σαν προϊόντα Νεμέας. Μου είχαν πει τότε ότι αυτές οι παρανομίες γίνονταν περισσότερο στο κρασί, αλλά γίνονταν και στην τσικουδιά. Μάλιστα, κάποιος μου έλεγε ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να βρει πάμφθηνη τσικουδιά να αγοράσει. Πάντως, την ώρα που εκείνους που τα κάνουν αυτά δεν τους πειράζουν, εμάς μας κυνηγούν. Το γιατί, ας μας το πουν οι ίδιοι».

ΣΤΑ ΜΑΓΑΖΙΑ

Οι φόροι θα στρέψουν τους πελάτες στο ουίσκι

«Είναι σίγουρο ότι συμβαίνουν όλα αυτά αλλά το κράτος δεν κάνει τίποτα για να μας προστατεύσει», καταγγέλλει από την πλευρά του και ο παλιός πρόεδρος των κρεοπωλών στο Ηράκλειο, που εδώ και χρόνια έχει την ταβέρνα "Βαρδής", Μανόλης Μαραγκουδάκης, που στον τομέα του κρέατος είχε κατ’ επανάληψη συγκρουστεί με ανάλογα κυκλώματα.

«Από τη μια δεν κάνει τίποτα το κράτος και από την άλλη κάνει προσπάθεια να περιθωριοποιήσει την τσικουδιά και να προωθήσει την κατανάλωση άλλου είδους αλκοόλ για λόγους που μπορούμε να καταλάβουμε όλοι». Μάλιστα, ο κ. Μαραγκουδάκης προσθέτει πως, «αν ισχύει αυτό που λέει τώρα το κράτος, ότι θα φορολογήσει την τσικουδιά με μεγαλύτερες φορολογίες από αυτές που ισχύουν σήμερα, ο κόσμος θα στραφεί στο ουίσκι. Δηλαδή, όταν μια καλή τσικουδιά - εγώ την περισσότερη που αγοράζω την κερνάω στους πελάτες - την αγοράζει κάποιος 10 με 12 ευρώ το λίτρο, γιατί να αγοράσει τσικουδιά και να μην αγοράσει ουίσκι να κάνει και το κομμάτι του;».

Καταλήγοντας, ο κ. Μαραγκουδάκης επισημαίνει ότι «η καλή τσικουδιά πωλείται γύρω στα 3 ευρώ το λίτρο. Από ’κει και κάτω, όσο πέφτει η τιμή, τόσο ενισχύονται οι υποψίες ότι κάτι δεν πάει καλά».

Ο Βασίλης Σμπώκος, σερβιτόρος στο κέντρο του Ηρακλείου, σε μαγαζί στην πλατεία Δασκαλογιάννη, λέει πως «είναι απαράδεκτο να γίνονται εισαγωγές τσικουδιάς τη στιγμή που εμείς βγάζουμε τόσο καλό προϊόν. Και μάλιστα, όσο περνούν τα χρόνια με την οικονομική κρίση, η κατανάλωση της τσικουδιάς κάνει θραύση, αφού είναι φτηνότερη από άλλα ποτά και κάνει και καλό η λελογισμένη κατανάλωσή της».

Σε ημερήσια βάση, στο μεζεδοπωλείο που εργάζεται ο κ. Σμπώκος καταναλώνονται γύρω στα 20 καραφάκια ρακή.

Ο παραγωγός και μέλος της διοίκησης της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Ν. Ηρακλείου Γιώργος Μεταξάκης, από την πλευρά του, καλεί τους μηχανισμούς του κράτους να βγουν στην αγορά και να ελέγξουν τη ρακή που διακινείται, ενώ και ο ίδιος τονίζει ότι, αν δεν υπάρξει η ταυτοποίηση της τσικουδιάς, τα φαινόμενα αυτά πάντοτε θα υπάρχουν.

ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Ανησυχία για τη ρακή- "μπόμπα"

«Αντί να κυνηγούμε μάγισσες, μπορούμε να λύσουμε μια για πάντα αυτά τα προβλήματα». Όπως εξηγεί ο κ. Φραγκιαδάκης, η τσικουδιά είναι παραδοσιακό κρητικό προϊόν και διαφέρει από το τσίπουρο στο ότι η τσικουδιά είναι προϊόν μονής απόσταξης. Σε νομικά πλαίσια υπάρχουν δύο τσικουδιές: Η πρώτη είναι αυτή που φτιάχνουν τα αποστακτήρια, δηλαδή οι επιχειρήσεις που φτιάχνουν ποτά και τα μεταβιβάζουν στο εμπόριο, και η δεύτερη είναι η τσικουδιά που παράγουν οι διήμεροι παραγωγοί, δηλαδή αυτοί που έχουν σταφύλια και φτιάχνουν την πρωταρχική ύλη, οι λεγόμενοι παραδοσιακοί καζανάρηδες.

Κι ενώ παλιότερα η τσικουδιά ήταν ένα προϊόν που καταναλωνόταν βασικά από τους ντόπιους κατοίκους και αυτοί γνωρίζουν καλά ποια είναι η γνήσια τσικουδιά, σήμερα απευθύνεται σε ένα ευρύτερο κοινό που δε γνωρίζει αυτές τις λεπτές διαφορές, με αποτέλεσμα ακόμη και προϊόντα που δεν έχουν ουσιαστικά καμία σχέση με την τσικουδιά να περνιούνται ως τσικουδιά. Γι’ αυτό βέβαια ευθύνεται και το κράτος, διότι οι έλεγχοι που διεξάγει είναι ουσιαστικά μηδαμινοί.

Στο μεταξύ όμως, τα προϊόντα νοθευμένης τσικουδιάς προέρχονται από μελάσα ή ζάχαρη, είτε νοθευμένη τσικουδιά με μεθανόλη, είτε παράνομα προϊόντα εισαγωγής, τα οποία δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την παραδοσιακή κρητική τσικουδιά. Και όπως λέει κατηγορηματικά στην εφημερίδα μας ο πρόεδρος του Συλλόγου Αποσταγματοποιών Παραδοσιακής Τσικουδιάς Ν. Ηρακλείου Στάθης Φραγκιαδάκης, από τέτοιου είδους προϊόντα προκύπτουν και σημαντικοί λόγοι ανησυχίας για τη δημόσια υγεία, και συγκεκριμένα για τους καταναλωτές, που θα έχουν την ατυχία να πιουν ρακή- "μπόμπα", με την περιεκτικότητα τέτοιων "αφύσικων" υλών!