ΕΡΕΥΝΑ Γιατί κατέρρευσε η ελληνική βιομηχανία

ΕΡΕΥΝΑ: ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ

Είχαμε βιομηχανία. Μια χώρα παραγωγική. Κάποιοι συνέβαλαν διαχρονικά ώστε αυτή η μικρή χώρα που είχε καταφέρει να αναπτύξει αξιόλογη βιομηχανία να περάσει σιγά-σιγά στη μετεξέλιξή της σε οικονομία υπηρεσιών και εμπορίου. Και ένας πολύ χαρακτηριστικός συμβολισμός μπορεί να θεωρείται η ύπαρξη ενός μεγάλου σούπερ-μάρκετ σε δρόμο της Καλλιθέας στην Αθήνα, εκεί που κάποτε λειτουργούσε εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικών ειδών, όπως αυτά της Eskimo και της Izola.

Γίνονται μάλιστα προσπάθειες επαναλειτουργίας κάποιων από τις παλιές εταιρείες, αλλά το κράτος μας δεν έχει διδαχτεί από τις πληγές της αποβιομηχάνισης και συνεχίζει να υψώνει τείχη μπροστά σε κάθε επιχειρηματία, σαν να δηλώνει πως η Ελλάδα δε θέλει επενδύσεις!

Η "Νέα Κρήτη" την περασμένη Παρασκευή άνοιξε το φάκελο "Αποβιομηχάνιση της Ελλάδας" και σήμερα ολοκληρώνει την έρευνα αυτή μέσα από στοιχεία που πρέπει να μας προβληματίσουν όλους. Μάλιστα, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης Άλκης Καλαμπόκης ξεκινάει από τον πρωτογενή τομέα την αναφορά του στη διάλυση της παραγωγικής δυναμικής που είχε η Ελλάδα σε προηγούμενα χρόνια.

Οι επιδοτήσεις

Όπως εξηγεί ο κ. Καλαμπόκης, «το 1981 μετά την είσοδο της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την τότε ΕΟΚ, μπήκε στην ελληνική νοοτροπία κάτι καινούργιο. Αυτό ήταν το θέμα των επιδοτήσεων. Οι επιδοτήσεις λοιπόν απομάκρυναν τον κόσμο από την αγροτική παραγωγή σε ό,τι αφορά τον πρωτογενή τομέα και τα τρόφιμα».

Στο σημείο αυτό, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης υπενθυμίζει ότι «κάποτε στην Ελλάδα βγάζαμε αυτοκίνητα και πάρα πολλά άλλα πράγματα. Είχαμε επίσης πολύ δυνατές εταιρείες και στην ένδυση και την υπόδηση. Ήμασταν πρώτοι στην εξαγωγή στα παπούτσια και τώρα λειτουργούν μόνο 4-5 εταιρείες κ.λπ.».

Στο ερώτημά μας πού οφείλεται η αποβιομηχάνιση της χώρας, ο Άλκης Καλαμπόκης απαντά: «Στο υψηλό ενεργειακό κόστος και στο ασταθές φορολογικό περιβάλλον. Παλιότερα έπαιξε σημαντικό ρόλο και το εργατικό κόστος. Έχω φίλο στην Αθήνα που έχει φτιάξει εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας στην Αλβανία. Του παραχώρησε ο Δήμος δωρεάν ένα οικόπεδο τεράστιο. Δωρεάν το ακίνητο που το έχει μια ιταλική εταιρεία και το κατέσχεσε ο Δήμος, με τη μόνη προϋπόθεση το 80% των εργαζομένων να είναι από το δήμο. Σήμερα λοιπόν ο άνθρωπος πήρε ακίνητο και γη δωρεάν. Απασχολεί Αλβανούς κατά 80%. Στις επιτελικές θέσεις έχει πάρει Έλληνες που να μπορούν να ελέγχουν το κομμάτι της παραγωγής κ.λπ.»...

Ενέργεια και φόροι

Αντιθέτως, στην Ελλάδα, όπως τονίζει ο κ. Καλαμπόκης, «για να πάρεις μια επιδότηση θα την πάρεις μετά από 5-6 χρόνια. Θα σου έχει φάει τα λεφτά ο τόκος στην τράπεζα. Η γραφειοκρατία συνεχίζει να υφίσταται. Και έχω βαρεθεί να ακούει τους εκάστοτε κυβερνώντες να λένε ότι θα βγάζουν τις άδειες σε μία μέρα. Είκοσι χρόνια τώρα δεν έχει γίνει τίποτα πάνω σε αυτό το κομμάτι. Γιατί δεν υπάρχει ηλεκτρονική διασύνδεση των υπηρεσιών. Γιατί τον κάθε κακομοίρη επιχειρηματία τον στέλνει από τον Άννα στον Καϊάφα να βγάλει ένα χαρτί. Και όταν δίπλα σου υπάρχει το άλλο περιβάλλον... Δηλαδή στη Βουλγαρία, που είναι δίπλα μας. Θα έχουμε αυτήν την εξέλιξη να φεύγουν από την Ελλάδα οι επιχειρήσεις και να πηγαίνουν εκεί»...

Σύμφωνα με τον κ. Καλαμπόκη, σήμερα δεν υπάρχει θέμα εργατικού κόστους στην Ελλάδα. Αλλά παραμένει ως νούμερο ένα κόστος για τις επιχειρήσεις, το κόστος της ενέργειας. Ένα δεύτερο πρόβλημα παραμένει το ασταθές φορολογικό σύστημα. Και τώρα πια η ανυπαρξία του τραπεζικού συστήματος για να στηρίξει τις επενδυτικές προσπάθειες.

Κάποτε είχαμε...

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης θυμάται εταιρείες που έχουν κλείσει. «Την αυτοκινητοβιομηχανία του Θεοχαράκη. Ακόμα και οι κρατικές μας αμυντικές βιομηχανίες που μεσουρανούσαν. Τα Ελληνικά Ναυπηγεία. Είχαμε και όνομα σε όλα αυτά. Ήταν πραγματικά χρυσά παραδείγματα. Η "Πειραϊκή-Πατραϊκή", η "Αιγαίον", η Eskimo, η Izola, η Pitsos κ.ά. Δηλαδή στην Αττική, αν πας σε διάφορες περιοχές, θα δεις κλειστά εργοστάσια».

Όταν λειτουργούσαν οι βιομηχανίες αυτές, η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας, σύμφωνα με τον ίδιο, ξεπερνούσε το 25% του ΑΕΠ και σήμερα είναι κάτω του 15%. «Φανταστείτε ότι η Eskimo το 1973 είχε 1.500 εργαζόμενους. Είχε το 27% της ελληνικής αγοράς. Αυτό δεν υπάρχει σήμερα»...

Γίνονται προσπάθειες

Το αυτοκίνητο που είχε κατακτήσει τις καρδιές των Ελλήνων στη δεκαετία του '70, το Pony, μέχρι πρόσφατα ήταν έτοιμο να επιστρέψει στους ελληνικούς δρόμους. Φόρεσε τα καλά του και ετοιμάστηκε να κυκλοφορήσει και πάλι καμαρωτό και αγέρωχο τους ελληνικούς - και όχι μόνο - δρόμους. Και συγκεκριμένα, όλα θα ήταν έτοιμα μέχρι το φθινόπωρο του 2014. Όμως, η γραφειοκρατία, την οποία καταγγέλλει ο επικεφαλής της ελληνικής αυτοκινητοβιομηχανίας NAMCO, οδήγησε σε καθυστερήσεις. Σύμφωνα με τον Πέτρο Κοντογούρη, πρόεδρο της NAMCO, «η καθυστέρηση οφείλεται στη γραφειοκρατική διαμάχη των υπουργείων Ανάπτυξης και της κρατικής υπηρεσίας διαπιστεύσεων-πιστοποιήσεων οχημάτων, ΕΒΕΤΑΜ»!

Όπως επισημαίνει ο κ. Κοντογούρης, ανάλογα εμπόδια συνάντησαν και άλλες ελληνικές προσπάθειες παραγωγής αυτοκινήτων, όπως το περίφημο συριανό Enfield του Γουλανδρή και η TEOCOM του Θεοχαράκη στο Βόλο.

Το μυστήριο των εμπρησμών - Αξέχαστα πολυκαταστήματα… πια μόνο μνήμες

Όποιος είναι σήμερα από 30 χρονών και πάνω αποκλείεται να μη θυμάται πολυκαταστήματα που λειτουργούσαν στην Αθήνα, τα οποία δεν υπάρχουν πια. Ποιος δε θυμάται το "Μινιόν"; Το αγαπημένο πολυκατάστημα των παιδιών καταστράφηκε το 1980. Μία εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα του 1980, το "Μινιόν" και ο Κατράντζος έγιναν στάχτη. Ποια ήταν τα κίνητρα των τότε εμπρησμών κανείς δεν έμαθε ποτέ και ίσως να μην τα μάθουμε.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου από την αξιωματική αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση ότι επιτρέπει σε παρακρατικά και εγκληματικά στοιχεία να επιδίδονται σε καταστροφές που θίγουν επαγγελματίες και εργαζόμενους, καθώς και τη γαλήνη του κόσμου, ενώ το ΚΚΕ μιλά για «σκοτεινή υπόθεση». Ο πρωθυπουργός, Γεώργιος Ράλλης, που λίγες ώρες πριν από την πυρκαγιά υπερασπιζόταν στη Βουλή τον πρώτο και τελευταίο προϋπολογισμό της πρωθυπουργικής του θητείας, απαντά στον Ανδρέα Παπανδρέου, μιλώντας για «εκμετάλλευση του τραγικού γεγονότος», ενώ ενημερώνει σχετικά τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Το πολυκατάστημα "Μινιόν" στις φλόγες

Με προκήρυξη που έφτασε μέσω ταχυδρομείου στις εφημερίδες στις 22 Δεκεμβρίου, η οργάνωση-φάντασμα "Επαναστατική Οργάνωση Οκτώβρης '80" ανέλαβε την ευθύνη του εμπρησμού.

Τον επόμενο χρόνο πραγματοποιούνται τέσσερις ακόμα εμπρησμοί σε πολυκαταστήματα. Στις 3 Ιουνίου 1981, πυρπολούνται τα "Κλαουδάτος" και "Ατενέ", ενώ μέσα στις επόμενες τέσσερις μέρες το σκηνικό επαναλαμβάνεται για τα καταστήματα "Δραγώνα" και "Λαμπρόπουλος".

Ο τότε ιδιοκτήτης του "Μινιόν", λίγες ώρες μετά την καταστροφή, δηλώνει στην κρατική τηλεόραση και στο δημοσιογράφο Κώστα Σερέζη: «Θα το ξαναφτιάξω, με τους ανθρώπους μου, με την οργάνωση, με την αγάπη του κόσμου, ακόμη και με τα νύχια μου, αν χρειαστεί». Οι καιροί όμως αλλάζουν και η επόμενη προσπάθεια που έγινε δεν είχε καμία τύχη, το "Μινιόν" απαξιώθηκε πλήρως και το 1998 έκλεισε.

Με λίγα λόγια η μικρή Ελλάδα, διαχρονικά, ό,τι καλό και μεγάλο διέθετε σε βιομηχανία και εμπόριο "φρόντισε" με διάφορους τρόπους να το απαξιώσει, να το καταστρέψει, να το διώξει για τις άλλες χώρες της περιοχής των Βαλκανίων.

(ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "Ν.ΚΡΗΤΗ" - ΣΑΒΒΑΤΟ 21 ΜΑΡΤΙΟΥ 2015)