Επιστήμονες: "Τοξική η ρύπανση στο Ηράκλειο"

Νέο πρωτοσέλιδο σήμερα. Διότι, τοξικότητα υπάρχει!

Κάθε λογής απόβλητα, ακόμη και τοξικά, καταλήγουν στη θαλάσσια περιοχή του Ηρακλείου μετά τις τεράστιες ζημιές απ' τις πλημμύρες της 13ης Ιανουαρίου στο Βιολογικό Καθαρισμό του Ηρακλείου, όπως επιμένουν οι επιστήμονες, έχοντας όμως προκαλέσει την αντίδραση του προέδρου της ΔΕΥΑΗ Νίκου Φακουρέλη, που χθες απάντησε στη "Νέα Κρήτη" ότι «τα απόβλητα αυτά δεν είναι τοξικά».

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ 

Ο ίδιος πάντως ελπίζει ότι αύριο Τρίτη θα έχει αποκατασταθεί η ζημιά κατά 70%, ενώ για την πλήρη αποκατάσταση της ζημιάς θα είναι ευτύχημα, όπως λέει, αν καταφέρει η ΔΕΥΑΗ να πετύχει σε διάστημα 1-2 εβδομάδων, το λιγότερο, να ξαναλειτουργήσει ο Βιολογικός όπως πριν, προστατεύοντας τη θαλάσσια ζωή και κατά συνέπεια και τη δημόσια υγεία!

Ενοχλήθηκε

Συγκεκριμένα, χθες, ο Νίκος Φακουρέλης δήλωσε ενοχλημένος με τον τίτλο της "Νέα Κρήτη" περί των "τοξικών" αποβλήτων και ζήτησε... «μεγαλύτερη σοβαρότητα» στη δημοσιογραφική μας έρευνα... Πιο αναλυτικά, μας απάντησε τα εξής: «Αυτός ο τίτλος δημιουργεί λάθος εντύπωση. Πού είναι το τοξικό; Δηλαδή πριν 20 χρόνια το Ηράκλειο ήταν τοξικό; Παλιά ψαρεύανε στο λιμάνι και δίπλα ήταν όλα τα λύματα. Δηλαδή, προσέχετε. Και μιλάω για το συγκρότημά σας, γιατί αυτά δε λέγονται από έναν σοβαρό δημοσιογράφο. Δεν το έχω διαβάσει το θέμα, αλλά μου είπαν ότι το τίτλος είναι αυτός. Είναι λάθος τίτλος. Δηλαδή, προκαλεί εντυπώσεις μόνο».

Και όταν του ανταπαντήσαμε ότι αυτά τα λένε οι επιστήμονες, ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΗ είπε ότι «έχουμε κι εμείς επιστήμονες, ελάτε να σας ενημερώσουν». Πάντως, για να τονίσει στη συνέχεια τη χρησιμότητα του Βιολογικού Καθαρισμού της ΔΕΥΑΗ, ο πρόεδρος της Επιχείρησης είπε ότι από τις αναλύσεις που έχουν γίνει στα αστικά λύματα έχουν βρεθεί μέχρι και... αντιβιοτικά!

Υπάρχει θέμα

Ο πρόεδρος της Οικολογικής Παρέμβασης Ηρακλείου, φυσικός πυρηνικός και περιβαλλοντολόγος Μιχάλης Προμπονάς, δήλωσε χθες στη "Νέα Κρήτη" ότι «το 2015 δεν επιτρέπεται γενικά να υπάρχουν τέτοια λύματα μέσα στη θάλασσα, λόγω του ότι είναι κυρίως βοθρολύματα, είναι αστικά λύματα, είναι τα απόβλητα στα οποία μέσω του Βιολογικού Καθαρισμού γίνεται η επεξεργασία τους σε δεύτερο, τρίτο και τέταρτο βαθμό καμιά φορά και είναι πιο καθαρά και χρησιμοποιούνται ακόμα και για άρδευση. Οι Βιολογικοί Καθαρισμοί στις μεγάλες πόλεις πρέπει να υπάρχουν. Αν δεν υπάρχουν, υπάρχει πρόβλημα πια».

Σύμφωνα με το γνωστό επιστήμονα, «μιλάμε για τεράστιες ποσότητες, γιατί το Ηράκλειο είναι μια πυκνοκατοικημένη περιοχή, έχει στο ευρύτερο πλαίσιό της 150.000 κατοίκους ή και πιο πολλούς ίσως. Άρα μιλάμε για πάρα πολλά αστικά λύματα, τα οποία πρέπει να επεξεργάζεται ο Βιολογικός». Στο ερώτημά μας για την τοξικότητα μέρους αυτών των λυμάτων, ο Μιχάλης Προμπονάς απαντά ότι «έχουμε τα απορρυπαντικά, για παράδειγμα, και άλλα. Έχουμε βαρέα μέταλλα και άρα μιλάμε και για τοξικά απόβλητα, διότι αυτά πάνε στην ιχθυοπανίδα και στα ψάρια και μετά γυρίζουν στον άνθρωπο μέσω της αλυσίδας».

Ωστόσο, ο πρόεδρος της Οικολογικής Παρέμβασης Ηρακλείου εκφράζει και μια ευχή. «Στη θάλασσα, επειδή υπάρχει ένας κυματισμός και επειδή είναι μεγάλη η επιφάνεια, αυτά διαχέονται συνολικά. Έτσι, τα προβλήματα δεν είναι τόσο πολύ σοβαρά, όσο αν ήταν ένας πολύ κλειστός κόλπος». Συνεχίζοντας, ο κ. Προμπονάς τονίζει ότι, αν κρατήσει το πρόβλημα γύρω στον ένα μήνα, η κατάσταση δε θα προλάβει να γίνει δύσκολη και επικίνδυνη. Από 'κει και πέρα όμως, θα έχουμε πρόβλημα. Και το πρόβλημα θα επεκταθεί σε όλο το μήκος της θάλασσας στο Ηράκλειο. «Βέβαια, πιστεύω ότι στο Βιολογικό θα έχουν προβλέψει κάτι. Όπως να αποθηκεύουν σε δεξαμενές για μία-δυο βδομάδες κάποιες ποσότητες λυμάτων», καταλήγει ο κ. Προμπονάς.

«Ασφαλώς, είναι»

«Ασφαλώς και είναι και τοξικά λύματα μέσα στα απόβλητα», λέει και ο ιχθυολόγος Γιώργος Τίγκιλης, που είχε μιλήσει και στο δημοσίευμα της εφημερίδας μας στο φύλλο του περασμένου Σαββάτου. Όπως είχε τονίσει χαρακτηριστικά, «το πρόβλημα δεν είναι τόσο με τα ψάρια που έρχονται και φεύγουν όσο είναι με τους εδραίους οργανισμούς που ζουν στην περιοχή αυτή χωρίς να μετακινούνται, στο βυθό του κόλπου, όπως είναι οι αχινοί». Και ακριβώς επειδή έχουμε και τοξικά απόβλητα, λέμε ότι, όταν συσσωρεύονται στο ίζημα, επηρεάζουν τα είδη που τρέφονται από το ίζημα. Δηλαδή γίνεται μία βιοσυσσώρευση, όπως λέμε».

Ο κ. Τίγκιλης, πρώην μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΓΕΩΤΕΕ, λέει επίσης ότι «γι' αυτό το λόγο και πρέπει να μελετηθεί το περιβάλλον μετά που θα σταματήσει η ροή των ρύπων, για να δούμε κατά πόσο αποκαθίσταται η ανάλυση ή όχι».

Πανεπιστημιακή μελέτη: Ανησυχία για τα οικιακά λύματα

Το Εργαστήριο Διδακτικής Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης, σε μελέτη με θέμα "Παράκτιες απειλές και διαχείριση", αναφέρεται σε όλων των ειδών τα λύματα, κάνοντας για τα αστικά λύματα την ακόλουθη αναφορά: «Μεγάλη ανησυχία για την ανθρώπινη υγεία αποτελούν οι διάφοροι παθογόνοι οργανισμοί που μπορεί να προκαλέσουν ασθένειες (ηπατίτιδα και τύφο). Οι παθογόνοι οργανισμοί επίσης μπορεί να προκαλέσουν μόλυνση στα θαλασσινά, ιδιαίτερα στα οστρακοειδή, τα οποία για κάποιες περιοχές έχουν οικονομική σημασία, αλλά και αποτελούν τροφή για πουλιά και ψάρια. Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα παραλιών που έχουν κλείσει λόγω υψηλών συγκεντρώσεων παθογόνων οργανισμών από ανεπαρκώς επεξεργασμένα οικιακά λύματα. Τα τρέχοντα κριτήρια της Ε.Ε. για τα ύδατα κολύμβησης περιλαμβάνουν δείκτες μόλυνσης όπως το εντεροβακτήριο (Ε. coli) και άλλα παθογόνα (σαλμονέλα και εντεροϊούς).

Τα οικιακά λύματα αποτελούν πηγή θρεπτικών και εμπλέκονται στο πρόβλημα του ευτροφισμού. Πάντως, η βασικότερη εισροή θρεπτικών στις παράκτιες ζώνες είναι τα ποτάμια. Τα θρεπτικά στα ποτάμια προέρχονται από το άζωτο και το φωσφόρο που υπάρχουν στα λιπάσματα. Τα φωσφορικά επίσης προέρχονται από τα απορρυπαντικά, τις εντατικοποιημένες πρακτικές καλλιέργειας, τις ατμοσφαιρικές εισροές, την εδαφική διάβρωση. Μια άλλη σημαντική πηγή θρεπτικών σε κάποιες θάλασσες είναι από τις ιχθυοκαλλιέργειες».

Απαντήσεις Φακουρέλη

«Τα λύματα δε φτάνουν τώρα στις εγκαταστάσεις του Βιολογικού Καθαρισμού. Διοχετεύονται στον αγωγό της ΔΕΥΑΗ μέσω άλλων αγωγών, μέσω του Γιόφυρου», απαντάει ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΗ τονίζοντας ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη για αποθήκευση μέρους των λυμάτων μέχρι να αποκατασταθεί το πρόβλημα.

«Η άποψή μας είναι να δουλέψει ο Βιολογικός... χθες. Αλλά με το ρεύμα δεν παίζουν. Και μερικές εγκαταστάσεις, που ήταν βουτηγμένες στο νερό, τις στεγνώνουμε τώρα.  Ό,τι έχει ζημιά το αλλάζουμε. Ότι δεν έχει το αφήνουμε», ξεκαθαρίζει ο Νίκος Φακουρέλης.

ΔΕΥΑΗ: «Πού να περιμέναμε τέτοια καταστροφή»;

Απαντώντας και στα σχόλια που γίνονται για τα αυτοκίνητα της Επιχείρησης και στο γιατί δεν υπήρχε πρόβλεψη απομάκρυνσής τους τη νύχτα της καταστροφής, ο ίδιος μας είπε πως «εγώ ήμουν μέχρι τις 11:30 τη νύχτα εκεί. Δεν έδειχνε ότι υπήρχε τέτοιος κίνδυνος. Και στις 2:30 τα ξημερώματα με πήραν τηλέφωνο και μου το είπαν. Πού να περιμέναμε τέτοια καταστροφή»;

Καταλήγοντας, σε ό,τι αφορά το τοιχίο, ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΗ επιβεβαίωσε ότι το νερό μπήκε κάτω από το τοιχίο, αλλά επισήμανε ότι δημιουργήθηκε και ένας υδροστρόβιλος που έφερε πολλά νερά στο χώρο των εγκαταστάσεων. Επίσης δήλωσε άγνοια για την πληροφορία ότι «ήταν εδώ και χρόνια γνωστό σε κάποιους ότι το τοιχίο από κάτω βάζει νερό». Και μας ανέφερε ότι γίνεται μελέτη ώστε να γίνει παρέμβαση μέσα στις επόμενες μέρες και πριν ξεκινήσουν νέες βροχές.